هورا تور
بازدید از خانه های قدیمی
این روزها دیگر از آن خانه ها خبری نیست، بناهایی که هم مناسب ترین جا برای سکونت ساکنانشان بودند و هم شاهکار معماری توی کوچه پس کوچه های باریک و قدیمی شهرهای سوزان کویری که پرسه بزنی، در پناه سایه دیوارهای بلند خاکی رنگ، به درهای کوچک رنگ و رو رفته ای برخواهی خورد که تقریبا غیرممکن است بتوانی آنچه در پشتشان پنهان شده را پیش بینی کنی. با دیدن این خانه ها عناصر زیباشناختی به طرزی هنرمندانه آرامشی را به روح بینندگان این منازل تزریق می کنند.علاوه بر این حس و حال این خانه ها شاهد حوادث تاریخی متعددی بوده اند.
خانه امیر نظام یا موزه قاجار
- خانه امیر نظام یا موزه قاجار
خانه امیر نظام گروسی (موزه قاجار)
شهر تبریز در دوره های مختلف تاریخ ایران دارای ارزش و اهمیت خاصی بوده که در دوره ایلخانان و قاجار این شکوه به اوج خود رسیده است. در ۱۲۱۸ ه.ق که عباس میرزا نایب السلطنه فتحعلیشاه گردید، این شهر رسماً ولیعهد نشین شد. در دوره جنگهای ایران و روس، تبریز مرکز ثقل و مقر فرماندهی بوده است.
از دوره قاجار بناهای زیبائی در این شهر به یادگار مانده است که خانه امیرنظام یکی از این بناهاست. این خانه در محله ششگلان که یکی از محلات قدیمی تبریز است قرار دارد. این موزه در نزدیکی مقبره الشعراء تبریز که مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر نامی از جمله شهریار، قطران، طوسی، فاریابی و ثقه الاسلام است قرار دارد. با هورا تور همراه شوید تا به خانه ای قدیمی سری بزنیم و در این موزه خانه نگاهی به تاریخ و احوالات آن زمان داشته باشیم.
معرفی سازنده بنا امیر نظام گروسی
(حسنعلی‌خان گروسی )(متولدسال ۱۲۰۱خورشیدی بیجار) ملقب به امیرنظام گروس سیاستمدار، وزیر فوائد عامه، دیپلمات و سفیر (وزیر مختار) در انگلستان، اتریش، عثمانی و فرانسه، ادیب، نویسنده و خوشنویس در دوره قاجار بود. حسینعلی‌خان از منطقه بیجار گروس و از طایفه کبودوند گروسی بود، پدرش محمدصادق خان گروسی جزو رجال دربار فتحعلیشاه قاجار بودحسنعلی‌خان در مناصب مختلفی از جمله: ریاست افواج گارد سلطنتی، ریاست قشون آذربایجان، رئیس فوج گروس، پیشکار آذربایجان و حاکم تبریز، کردستان، کرمانشاهان، گروس، همدان و… بود. او در اواخر عمر والی کرمان و بلوچستان بود. او سرپرست دانشجویان اعزامی به اروپا و عضو دارالشوری کبری و شورای وزیران بود.امیر نظام در سال ۱۲۷۸ خوزشیدی در کرمان دار فانی را وداع گفت.
از جمله اقدامات عمرانی و فرهنگی امیرنظام گروسی می‌توان به اقدام به خرید ماشین‌آلات ضرب سکه از اروپا و شروع ضرب سکه در تهران، مشارکت در ایجاد شبکه راه آهن و راه‌سازی، تأسیس مدرسه مظفری تبریز و مشارکت در تأسیس مدرسه رشدیه، وارد کردن تمبر و چاپ آن در ایران، دستور به چاپ و کتابت: کلیله و دمنه،گلستان سعدی،دیوان فرخی سیستانی و دیوان منوچهری دامغانی، همچنین چند کتاب از خود او و شیوه خاص نویسندگی و خطاطی‌اش اشاره کرد؛ او صاحب کتابخانه‌ای از کتب نفیس بود، نسخه کنونی شاهنامه بایسنقری را امیرنظام گروسی به کتابخانه کاخ موزه گلستان هدیه کرده است. امیرنظام گروسی، مورد توجه زمامداران اروپایی قرار گرفت و توانست از آن‌ها نشان‌های دولتی دریافت نماید، از جمله نشان سنت موریس و سنت لازار از ایتالیا، عقاب سفید از آلمان، لژیون دونور از فرانسه، لئوپلد از بلژیک، دانبرک از دانمارک، کوردون از روسیه و مجیدیه از عثمانی را از آن خود کرد.
خانه امیر نظام گروسی یا موزه قاجار
در دوره قاجار عمارتهای بسیار زیبائی در این محله احداث شده بود که خانه امیرنظام گروسی یکی از باارزشترین بازمانده های این خانه های تاریخی است، که هنوز هم با صلابت و عظمت خاصی خودنمائی می کند. این عمارت که اکنون به عنوان موزه قاجار استفاده می شود در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی و توسط وی بنا گردیده است. در خاطرات ناصرالدین شاه در سفرسوم وی به فرنگ از این خانه توصیف فراوان شده است. منابع حاکی از آن است که در دوره های بعد نیز والیان آذربایجان در این عمارت سکونت داشته اند. این قسمت از خانه که اکنون باقی مانده است تنها بخشی از این عمارت زیباست و متأسفانه بخشهای دیگر آن تخریب شده است. در دوره پهلوی از این خانه به عنوان اداره دارائی و اداره فرهنگ استفاده شده و در سال ۱۳۷۰ شمسی توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری گردیده است.
با توجه به آسیبهای جدی که به بنا وارد شده بود، با حفظ ویژگیهای معماری بنا و شاخصهای سنتی مورد بازسازی قرار گرفت و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۵ شمسی پس از اتمام عملیات ساختمانی به عنوان موزه قاجار مورد بهره برداری قرار گرفت.
معماری بنا
مساحت کل این عمارت ۳۰۰۰ مترمربع است و ساختمان آن در دو طبقه ساخته شده که زیر بنای آن ۱۵۰۰ مترمربع است. ۱۶ ستون با سرستون های زیبا ایوان سراسری را نگه داشته اند. ساختمان مانند دیگر ابنیه تاریخی و مهم تبریز،مشتمل بر دو حیاط اندرونی و بیرونی بوده که بوسیله باغچه ها و حوض های بزرگ تزیین شده و از حسن سلیقه سازنده خبر می دهد و زیبایی دو چندانی به این معماری قجری می‌بخشد. گچ‌بری‌های نمای بیرونی نیز بسیار چشم‌گیر است. گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های داخلی عمارت جلوه‌گر هنر ایرانی است.
معماری طبقه بالا
همچنین در طبقه بالا و در اتاق طنبی پنجره های مشبک ارسی با شیشه های رنگی از نگاه فرهنگی آن دوران خبر می دهد.گچ بری های نمای شمالی و جنوبی و آینه کاری ها و گچ بری های تالارهای داخلی و طنبی ها نیز به زیبایی مجموعه می افزاید
معماری زیر زمین
در زیر زمین خانه حوضخانه وسیعی وجود دارد که یکی از زیباترین قسمت های بنا بوده و با وجود ستون های استوار سنگی و طاق های آجری و آجر کاری سقف و هوای مساعد و دل پذیر چشم گیر می نماید.
تالارهای موزه :
تالارهای طبقه اول ) تالار سکّه ، تالار بافته ، تالار چینی ، تالار آبگینه ، تالار موسیقی، تالار خاتم و تالار فلزات
تالارهای طبقه دوم ) تالار سنگ ، تالار اسلحه ، تالار رجال و فرامین ، تالار معماری و شهرسازی
آدرس و زمان بازدید
ساعت بازدید: ۲۰الی۸
روزهای تعطیل: ایام سوگواری رسمی
آدرس : تبریز – خیابان ششگلان – جنب بیمارستان کودکان- پشت مدرسه شیخ عطّار
تلفن: ۵۲۳۶۵۶۸-۰۴۱۱ فاکس : ۵۲۵۶۷۹۷
سخنی با خواننده عزیز
امیدواریم مطالب مندرج شده در این پست برای شما مفید واقع شده باشد. هرچند که در دنیای مجازی نمی توان حس و حال بازدید واقعی را ایجاد کرد.
در پایان از شما خواننده عزیز خواهشمندیم اگر در مورد این پست و یا سایر مطالب سایت اطلاعات تکمیلی اعم از عکس یا فیلم یا اطلاعات جدید به صورت متنی و … دارید لطفا با گروه هورا تور در میان بگذارید تا بتوانیم اطلاعات جامع تری در اختیار خوانندگان گرامی قرار دهیم. از اینکه سایت هورا تور را انتخاب کردید ممنون هستیم.
ایمیل
horatour.info(at)gmail.com
تلگرام
۰۹۳۸۳۸۹۴۳۳۲
منابع
parsine.com
tabriz.ir
Gardeshgar.ir
