کاشان شهری با تمدن هفت هزار ساله

به استان اصفهان و شهر کاشان خوش آمدید. این شهرستان درناحیه مرکزی ایران واقع شده است. از شمال به کویر مرکزی ایران از جنوب به اصفهان از شرق و شمال شرقی به اردستان و از غرب به محلات و گلپایگان محدود است. این شهر یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران می باشد. این شهر از لحاظ جغرافیایی در دو بخش  دشت و کوهستان واقع شده. ارتفاع آن از سطح دریا به  حدود ۱۰۰۰ متر می رسد. این شهر به دلیل قرار گیری در مناطق کویری ایران دارای تابستان هایی با هوای خیلی گرم می باشد. ولی در نواحی کوهستانی هوا سرد و معتدل است. دراین منطقه برای کشاورزی و مصارف دیگر ، از منابع سفره های آب زیرزمینی استفاده می شود. لذا حفرچاه و قنات به منظور آبرسانی دراین منطقه رواج دارد.

در این پست به معرفی شهر کاشان پرداخته ایم و اطلاعاتی در مورد موقیعت جغرافیایی، نحوه دسترسی، اماکن دیدنی، سوغاتی، فرهنگ و رسوم و سنن و… این شهر ارائه شده است. 

موقعیت جغرافیایی کاشان

این شهرستان با جمعیتی نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر و حدود ۵۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد. در طول ۵۱ درجه و ۲۷ دقیقه شرقی و عرض ۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه شمال جغرافیایی قرار دارد. این شهر با آب و هوایی متنوع در اکثر فصول و ایام سال برای سفر مناسب می باشد. نواحی شمال و شرق شهر را دشت کویر احاطه کرده است.  آبادی ها و شهرهائی چون قمصر ،قهرود ،جوشقان، نیاسر، برزک، کله، ارمک، رهق ،ازناوه ،اردهال، استرک.و دهها آبادی خوش آب و هوای دیگر در این منطقه وجود دارد. در دامنه ها و ارتفاعات کرکس با مناظر زیبای طبیعی و آب و هوای ییلاقی و کوهستانی در انتظار مسافران و میهمانان شهر تاریخی کاشان است.

کاشان از شهرهای استان اصفهان بوده که در شمال آن واقع شده و دارای ۳ بخش و ۶۷ روستا است.فاصله این شهر تا تهران ۲۳۰ کیلومتر ، تا قم ۹۵ کیلومتر و تا اصفهان ۲۰۲ کیلومتر می باشد. این شهر با قرار داشتن بر روی شبکه سراسری راههای کشور واقع شده است. استقرار بر سر راههای اصلی ارتباطی شهرها و استانهای شرقی، شمالی و غربی کشور. با شهرها و استانهای مرکزی ،جنوب و جنوب شرقی همواره ازموقعیت ممتازی برخوردار بوده است.

اماکن تاریخی کاشان

تپه های سیلک. خانه عامریها .خانه بروجردیها. خانه طباطبایی ها. خانه عباسیان . باغ فین. حمام فین، خانه آل یاسین .قمصر کاشان. سرای خاتون، شهر زیر زمینی نوش آباد، آرامگاه‌ فیض‌ كاشانی‌،  آرامگاه‌ محتشم‌ كاشانی‌، آرامگاه‌ سهراب‌ سپهری‌، روستای ابیانه، آتشکده هرپک ابیانه، مسجد جامع ابیانه، مسجد پرزله، مسجد حاجتگاه، کاروانسرای مرنجاب، آتشکده نیاسر، غار ریس، باغ تالار و عمارت کوشک،  حمام و آسیاب آبی،   چشمه و آبشار نیاسر. بازار تاریخی کاشان.

 همسایگان کاشان

شهرستان کاشان از شهرستانهای استان اصفهان است.که دارای چهار بخش (مرکزی، قمصر، نیاسر و برزک).بوده و دارای هفت شهر (کاشان،قمصر، نیاسر، جوشقان قالی، کامو و چوگان، برزک و مشکات) می‌باشد. این شهرستان از طرف شمال و شمال غربی به استان قم.از طرف شرق و شمال شرقی به آران و بیدگل و دشت کویر، از طرف جنوب بهشهرستان نطنز.از طرف غرب به شهرستان محلات منتهی می‌گردد.شهر های غرب کاشان: نیاسر، مشهد اردهال، غار نخجیر نراق، محلات می باشد. 

پیشینه فرهنگی

کاشان : شهر شعر و علم و ادب.این شهر را می توان یکی از اولین شهرهائی دانست که به دین مبین اسلام و مذهب تشیع گرویده است. از آن زمان تا کنون علماء، دانشمندان و هنرمندان بسیار را در عرصه فرهنگ اسلامی پرورش داده است.

در زمینه علوم الهیات می توان به علماء طراز اولی همچون ملا محسن فیض کاشانی و ملا فتح ا… کاشانی در فقه و تفسیر قرآن، ملا احمد و ملا مهدی نراقی در فقه و اصول و اخلاق و ملا حبیب ا… شریف در فقه و روایات اشاره نمود. در زمینه ادبیات می توان این شهر را را مهد مکاتیب مختلف ادبی دانست از شعر مذهبی گرفته که شعرائی چون محتشم سرآمد مداحان اهل بیت را شامل می شود. چه اشعار اخلاقی و حماسی که شعرائی چون صباحی بیدگلی، قصاب کاشانی، کلیم کاشانی، ملا محسن فیض، ملا احمد نراقی، منشی، بیضائی و غیره را به خود دیده است. چه شعر نو سپید که نام سهراب سپهری و سپیده کاشانی بر فراز آن تابناک است.

در رشته های هنری مانند نقاشی برجسته ترین هنرمندان تاریخ هنر ایران را می توان در کاشان جستجو نمود. جائی که رضا عباسی و خاندان غفاری را در نقاشی، خاندان ابی طاهر را در صنعت کاشی سازی و خاندان شیبانی را در خوشنویسی پرورانده است. در دیگر زمنیه های علمی نیز چهره های برجسته ای همچون غیاث الدین جمشید کاشانی ریاضیدان قرن نهم هجری و لسان سپهر مورخ بزرگ از همین شهر برخاسته اند.

ویژگی های رفتاری مردم کاشان

مردم این شهر ادب دوست، بافرهنگ و حساس اند. این حساسیت در شعر شاعرانشان به خوبی نمایان است. از ویژگی های مردم این شهر، شهرت آن ها به بازرگانی و غنیمت دانستن فرصت ها در کسب و کار است، به همین سبب با دیگر مردمان بسیار مدارا می کنند.

فرهنگ مردم کاشان از دید جهانگردان

پیر لوتی نویسنده و جهانگرد فرانسوی می گوید: 

” کاشان نه تنها آیینه تاریخ تمدنی کهنسال، که آیینه خلاقیت بشر است و خود به تنهایی کهکشانی است که از دست یافتن به آن در ژرفای زیبایی و عظمتش ممکن نیست. “

حاج سیاح جهانگرد ایرنی در خصوص کاشانی های این چنین نوشته است :

” بیشتر اهالی این شهر کارکن و باهوش هستند، ادبا، نوسندگان، اهالی فضل و امرای درباری کشانی بیشتری نسبت به سایر بلاد ایران وجود دارد. اشخاص بزرگی از خاک این شهر تاریخی برخواسته اند مثل فیض کاشانی و . . . و در نزدیکی کاشان، شهرستان نراق قرار دارد که به واسطه دانشمندان شیوه سلوک، زمانی هند ایرن لقب گرفته بود. “

آداب و سنن مردم کاشان

مراسم اسبندى، چلهٔ بزرگ و چلهٔ کوچک، شب اسفند و آتش‌افروزى و جل جلانى از مراسمات محلی مردم این شهر است. گفتنی است  مراسم ازدواج و مراسم گلاب گیری در این شهر به صورت کاملا منحصر به فرد اجرا می شود.

غذاهای محلی کاشان

سفر سفر نمی شود اگر در آن به مواد غذایی که مصرف می کنید، بی اعتنا باشید! در ایران خواسته و ناخواسته تمامی شهرها حتی در ابعاد بسیار کوچکی، در غذاهای خود تغییرات ایجاد نموده اند و به نوعی غذاهای محلی خود را تشکیل داده اند. کسانی که عاشق غذا هستند، همواره غذا را یکی از مهم‌ترین اهداف سفر خود در نظر می‌گیرند و دوست دارند حتما مزه‌ی غذاهای محلی مقصد خود را بچشند. یکی از این شهر ها، شهر کاشان است که به یاد ماندنی ترین غذاهای ممکنه را برای مسافران و گردشگرانی که در تمام مدت سال به این شهر سفر می کنند را فراهم می سازد. در ادامه اصیل‌ترین غذاهای این شهر را به شما معرفی می‌کنیم.

چلو دیزی، جوجویی تاس کباب کاشانی، خورش نخود آله، کوفته آب سماق، آبگوشت لوبیا سفید، گوشت و لوبیا، یتیمچه ، شفته، قیمه ریزه، کوفته چغندر، گوشت عدس بادمجان، گوشت لوبیای سرکه شیره و گوشت کلم و کدو و عدس پلو و کشمش و اشکنه و گوشت نخود اسفناج از مهمترین غذاهای محلی کاشان به شمار می روند.

سوغاتی های کشان

گلاب، باقلوا، شیرینی حاجی بادومی، کلوچه سنتی، پشمک و قطاب، فرش و گلیم،  شعربافی، سفالگری، گیوه بافی، پارچه‌های زربافی، عرق نعناع سوغاتی های شهر کاشان هستند.

چگونه به کاشان برویم

فاصله کاشان از تهران: ۲۴۷ کیلومتر است. مدت سفر زمینی: ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه می باشد. مدت سفر با قطار: ۲ و نیم ساعت. مسیر سفر زمینی از تهران به کاشان بسیار سرراست است. کافی است اتوبان تهران-قم را تا شهر کاشان ادامه بدهید.

اگر مایل باشید با اتوبوس به این شهر سفر کنید، می‌توانید از پایانه جنوب به مقصد پایانه کاشان در میدان شهید زجاجی اتوبوس سوار شوید. قیمتی که برای خرید بلیت می‌پردازید، ۱۹تا ۲۱ هزار تومان می باشد. قطار کاشان از میدان راه‌آهن تهران حرکت می‌کند. قیمت بلیت قطار تهران به کاشان حدود ۱۶تا ۳۴ هزار تومان است.

سفری کوتاه به باغ فین اینجا را کلیک کنید.

سخنی با خواننده عزیز